Usljed sve bržeg urbanog i industrijskog rasta, Banja Luka sve više pažnje poklanja zaštiti životne sredine kroz aktivnosti na ispitivanju kvaliteta vazduha, mjerenja intenziteta buke i upravljanje otpadom u gradu.
Kvalitet vazduha
Praćenje kvaliteta vazduha vrši Institut zaštite, ekologije i informatike Banja Luka od 1984. godine. Unazad nekoliko godina vrše se mjerenja četiri polutanta (sumpordioksid, čađ, azotdioksid i ugljenmonoksid) na sedam lokaliteta urbanog dijela grada (Paprikovac, Obilićevo, Vrbanja, Trapisti, Lazarevo, Centar i Borik). Kontinuirano se prati kvalitet vazduha, gdje se prateći koncentracije osnovnih zagađujućih materija u vazduhu (NO, NOX, NO2, SO2, CO, CO2, O ukupne taložne i lebdeće čestice, čađ, meteorološki parametri i dr.) identifikuju izvori zagađenja, tendencije pada i rasta zagađenja, interakcija pojedinih izvora zagađenja i njihov uticaj na životnu sredinu. Pored navedenih parametara, od 2011. godine prate se i klimatski parametri, kao što je temperatura, vazdušni pritisak, brzina i smjer vjetra koji utiču na kretanje vazdušnih masa. Analizom dobijenih podataka prave se dugoročni i kratkoročni planovi za poboljšanje kvaliteta vazduha.
Buka
Osim praćenja aerozagađenja, na teritoriji grada se sve više pažnje posvećuje buci i njenom uticaju na zdravlje ljudi. Osnovni cilj ovih mjerenja je postaviti sistem vođenja i upravljanja bukom u cilju smanjenja štetnog djelovanja previsokog nivoa buke okoline na ljude. 2008. godine na čitavoj teritoriji grada su izvršena mjerenja buke i u urbanom i u ruralnom području. Na osnovu tih mjerenja utvrđeno je šest lokacija na kojima će se buka mjeriti svaki mjesec. Urađeno je i mapiranje tih lokacija, a one su: naselje Borik – raskrsnica ul. Gavre Vučković i Vojvode Radomira Putnika; naselje Obilićevo – ul. Cara Lazara i Bulevar vojvode Stepe Stepanovića; Zapadni tranzit- raskrsnica ul. Ranka Šipke i Krajiških brigada; Kružni tok- raskrsnica ul. Krajiških brigada, Karađorđeve i Bulevara cara Dušana; Raskrsnica na Bulevaru – ul. Kralja Petra prvog Karađorđevića i Bulevar cara Dušana; Raskrsnica ul. Krajiških brigada i Trive Amelice.
S obzirom da je buka štetan faktor koji ugrožava životnu sredinu može se konstatovati da danas postoje svi preduslovi da se ovaj faktor životne sredine detaljno ispituje na osnovu čega bi se mogle sprovoditi što efikasnije mjere zaštite.
Upravljanje otpadom
Sa porastom broja stanovnika, promjenama u ekonomskoj i socijalnoj strukturi, kao i u strukturi potrošnje, rastao je i problem pronalaženja adekvatnog rješenja upravljanja čvrstim otpadom. Za potrebe kvalitetnog upravljanja otpadom, izrađena je studija pod nazivom “Sistem upravljanja komunalnim čvrstim otpadom u gradu Banjaluci”, koja je predstavljala dobru osnovu za sve aktivnosti u narednom periodu.
Uz maksimalno angažovanje Administrativne službe grada i podršku Svjetske banke, a u saradnji sa još sedam opština sa područja banjolučke regije (Gradiška, Laktaši, Srbac, Prnjavor, Čelinac, Kotor Varoš i Kneževo), 2003. godine je osnovano Javno preduzeće ”DEP-OT” kao zajedničko preduzeće za upravljanje čvrstim otpadom. Osnovni zadatak ovog preduzeća je sanacija postojeće deponije u Ramićima u okviru navedenog Projekta, a u daljim aktivnostima trajno upravljanje čvrstim otpadom za potrebe osnivača.
Za sakupljanje, odvoz i odlaganje svih vrsta gradskog otpada, te održavanje higijene javnih površina na teritorija grada Banja Luka zaduženo je preduzeće “Čistoća” komunalno uslužno a.d. Sistem upravljanja otpadom omogućava efikasno odvijanje svih aktivnosti vezanih za savremeni tretman otpada.
