U Banjoj Luci kao glavnom administrativnom, kulturnom i obrazovnom centru Republike Srpske zastupljeni su svi nivoi obrazovanja.
Predškolsko obrazovanje odvija se u javnoj ustanovi Centar za predškolsko vaspitanje i obrazovanje. Ova ustanova trenutno raspolaže sa 20 vrtića u kojima se svakog trenutka nalazi oko 2.500 djece. Obuhvat djece uslugama predškolskog vaspitanja i obrazovanja je 20%. U gradu takođe radi i veći broj vrtića u privatnom vlasništvu.
Osnovno obrazovanje se odvija u 29 centralnih i 29 područnih škola, kao i u dva specijalizovana centra: “Zaštiti me” i Centru za obrazovanje i rehabilitaciju slušanja i govora. U 2011/2012. godini u osnovnim školama se školovalo oko 17.000 učenika od prvog do devetog razreda.
Kada je u pitanju srednje obrazovanje, kako opšte tako i stručno, na području grada egzistira 17 srednjih škola, i to 13 javnih i 4 privatne. U školskoj 2011/2012. godini školovalo se oko 11.000 srednjoškolaca.
Banja Luka je poznata kao univerzitetski grad. U gradu na Vrbasu studenti iz svih krajeva RS, BiH i šire imaju mogućnost da visokoškolsko obrazovanje stiču na javnom Univerzitetu Banja Luka, koji u svom sastavu ima 16 fakulteta i 52 studijska programa. Na javnom Univerzitetu se školuje oko 17.000 studenata. Univerzitet u svom sastavu ima i tri veoma značajne jedinice za razvoj nauke, a to su: Univerzitetski računarski centar, Univerzitetski preduzetnički centar i Institut za genetičke resurse. Univerzitet trenutno raspolaže sa 600 profesora, 400 asistenata i 450 administrativnih radnika. Na fakultetima postoje i veoma su aktivne studentske organizacije, kao i Studentski parlament. U Banjoj Luci radi i deset univerziteta i visokih škola u privatnom vlasništvu.
